exFAT (Extended File Allocation Table) to system plików opracowany przez Microsoft w 2006 roku, stworzony jako bardziej nowoczesna alternatywa dla przestarzałego FAT32. Zaprojektowano go z myślą o pendrive’ach, kartach pamięci SDXC i zewnętrznych dyskach, które muszą działać na różnych platformach i obsługiwać duże pliki.
Dlaczego powstał exFAT?
FAT32, mimo swojej popularności, ma istotne ograniczenie – nie pozwala na zapis plików większych niż 4 GB. W dobie filmów w jakości 4K, dużych archiwów danych i obrazów ISO, to bardzo uciążliwe. exFAT eliminuje ten problem i oferuje większą elastyczność bez rezygnowania z kompatybilności.
Cechy i zalety exFAT
- Obsługa bardzo dużych plików – teoretyczny limit to aż 16 EB (eksabajtów), praktycznie nieosiągalny w codziennym użytkowaniu.
- Brak ograniczenia 4 GB na plik, co czyni exFAT idealnym do nośników z filmami, backupami czy obrazami systemu.
- Wysoka kompatybilność między systemami – działa na Windows, macOS (natywnie), a także w systemach Linux (z odpowiednimi pakietami) i w nowoczesnych urządzeniach mobilnych.
- Lepsza wydajność na nośnikach flash – zoptymalizowany pod kątem pendrive’ów i kart pamięci, co przekłada się na szybszy zapis i odczyt.
Ograniczenia i wady
- Brak systemu uprawnień – nie obsługuje zaawansowanych mechanizmów bezpieczeństwa, jak NTFS.
- Brak dziennika zmian (journaling) – czyli mniejsza odporność na uszkodzenia plików po nieprawidłowym odłączeniu nośnika.
- Licencje – exFAT był przez wiele lat objęty licencją Microsoftu, co ograniczało jego wsparcie w systemach open source. Obecnie jest już oficjalnie wspierany przez jądro Linux (od wersji 5.4).
Zastosowania exFAT
- Pendrive’y i dyski zewnętrzne używane na różnych systemach (Windows/macOS),
- Karty pamięci SDXC (np. w aparatach fotograficznych, kamerach sportowych),
- Przenoszenie dużych plików – takich jak filmy 4K, obrazy ISO, archiwa z backupami.
exFAT to system plików, który łączy prostotę FAT32 z nowoczesnymi możliwościami, takimi jak obsługa dużych plików i wysoka kompatybilność. Jest idealnym wyborem dla przenośnych nośników danych, które muszą działać na różnych urządzeniach bez ograniczeń związanych z rozmiarem plików. Jeśli często przenosisz dane między komputerami lub potrzebujesz elastycznego formatu dla kart pamięci i pendrive’ów, exFAT jest bardzo dobrym rozwiązaniem.
