ITX (Information Technology eXtended) to standard płyt głównych zaprojektowany z myślą o maksymalnej oszczędności miejsca. Został opracowany przez firmę VIA Technologies w 2001 roku jako alternatywa dla większych formatów, takich jak ATX czy microATX, i od tego czasu zdobył dużą popularność w komputerach typu Small Form Factor (SFF), czyli urządzeniach o bardzo kompaktowych rozmiarach.
Warianty płyt ITX
Najbardziej znanym i najczęściej stosowanym wariantem jest Mini-ITX, który ma wymiary 170 × 170 mm. Są też mniejsze wersje, ale Mini-ITX jest obecnie standardem w tej rodzinie i dominuje w rynku konsumenckim.
Cechy charakterystyczne płyt Mini-ITX
- Kompaktowy rozmiar – idealny do obudów małych komputerów, HTPC, komputerów do pracy zdalnej lub do zastosowań specjalistycznych.
- Jedno gniazdo PCIe – zazwyczaj pełnowymiarowe x16, co pozwala na montaż karty graficznej lub innego urządzenia rozszerzeń.
- Dwa gniazda RAM – ograniczona, ale wystarczająca pojemność pamięci do większości zastosowań.
- Pełna funkcjonalność – mimo małych rozmiarów, płyty Mini-ITX obsługują nowoczesne procesory, pamięci DDR4/DDR5, złącza M.2 i inne funkcje znane z większych standardów.
Zalety ITX
- Minimalistyczne rozmiary – idealne do komputerów, gdzie liczy się każdy centymetr przestrzeni.
- Estetyka i mobilność – komputery ITX mogą być stylowe, lekkie i łatwe do przenoszenia.
- Cicha praca – dzięki energooszczędnym podzespołom i przemyślanej konstrukcji, systemy ITX mogą być wyjątkowo ciche.
- Niższe zużycie energii – szczególnie w konfiguracjach bez dedykowanej karty graficznej.
Wady ITX
- Ograniczona rozbudowa – tylko jeden slot PCIe i ograniczona liczba portów wewnętrznych (np. SATA, M.2).
- Problemy z chłodzeniem – w bardzo małych obudowach przepływ powietrza może być ograniczony, co wymaga przemyślanej konfiguracji.
- Wyższa cena – miniaturyzacja często wiąże się z wyższymi kosztami komponentów.
- Mniej miejsca na duże karty graficzne czy systemy chłodzenia CPU – nie każda obudowa ITX je pomieści.
Zastosowania płyt ITX
- Komputery HTPC (Home Theater PC) do podłączenia pod telewizor,
- Kompaktowe komputery biurowe i terminale,
- Zestawy do pracy zdalnej – małe, ciche i mobilne,
- Miniaturowe komputery gamingowe – coraz popularniejsze dzięki wydajnym komponentom w mniejszych formatach,
- Zastosowania przemysłowe i automatyka – tam, gdzie ważna jest niezawodność i mały rozmiar.
ITX, a przede wszystkim jego wariant Mini-ITX, to świetne rozwiązanie dla osób szukających małego, estetycznego i funkcjonalnego komputera. Choć ograniczenia w rozbudowie mogą zniechęcić entuzjastów ekstremalnych konfiguracji, to w praktyce dla większości użytkowników ITX oferuje wszystko, co potrzebne – w znacznie mniejszej przestrzeni niż tradycyjne komputery stacjonarne.
