Płynny metal (ang. liquid metal) to specjalny typ pasty termoprzewodzącej, wykorzystywany w chłodzeniu podzespołów komputerowych – głównie procesorów (CPU) i układów graficznych (GPU). W przeciwieństwie do tradycyjnych past termicznych, płynny metal nie jest pastą w klasycznym znaczeniu, lecz specjalnym stopem metali, który w temperaturze pokojowej pozostaje w stanie ciekłym.
Czym właściwie jest płynny metal?
Najczęściej płynny metal to stop zawierający gall, ind i cynę. Te pierwiastki, po zmieszaniu w odpowiednich proporcjach, tworzą ciecz, która:
- bardzo dobrze przewodzi ciepło (lepiej niż większość standardowych past termicznych),
- zachowuje stabilność w szerokim zakresie temperatur,
- potrafi skutecznie obniżyć temperaturę pracy procesora nawet o kilkanaście stopni Celsjusza w porównaniu do klasycznej pasty.
Zastosowanie ciekłego metalu
Płynny metal stosowany jest głównie w:
- zaawansowanych systemach chłodzenia komputerów stacjonarnych,
- laptopach gamingowych i high-endowych (np. niektóre modele od ASUS-a, MSI),
- overclockingu, gdzie liczy się każdy stopień obniżenia temperatury.
W urządzeniach mobilnych lub standardowych komputerach biurowych jest rzadko spotykany – ze względu na wyższą cenę i wymagania dotyczące aplikacji.
Zalety płynnego metalu
- Bardzo wysoka przewodność cieplna – kilkukrotnie lepsza niż w tradycyjnych pastach na bazie silikonu.
- Obniżenie temperatur – efektywnie przenosi ciepło z powierzchni procesora do radiatora lub układu chłodzenia.
- Długowieczność – płynny metal nie wysycha i nie traci swoich właściwości przez długi czas (nawet kilka lat).
Wady i ograniczenia ciekłego metalu
- Przewodność elektryczna – płynny metal przewodzi prąd, dlatego nieumiejętne nałożenie może doprowadzić do zwarcia i uszkodzenia płyty głównej lub procesora.
- Niekompatybilność z aluminium – wchodzi w reakcję z powierzchniami aluminiowymi, powodując ich korozję. Dlatego powinno się go stosować wyłącznie z radiatorami wykonanymi z miedzi lub niklu.
- Trudność aplikacji – nałożenie płynnego metalu wymaga większej precyzji niż w przypadku zwykłej pasty.
Płynny metal to niezwykle skuteczne, ale wymagające rozwiązanie dla entuzjastów komputerów i zaawansowanych użytkowników. Pozwala znacząco poprawić wydajność chłodzenia i obniżyć temperatury pracy CPU i GPU, co przekłada się na stabilność oraz możliwość uzyskania wyższej wydajności. Jednak ze względu na swoje właściwości, wymaga ostrożności i doświadczenia – to narzędzie dla tych, którzy wiedzą, co robią.
