VA (Vertical Alignment) to technologia matryc ciekłokrystalicznych (LCD), stanowiąca swego rodzaju kompromis pomiędzy IPS a TN. Matryce VA łączą w sobie lepsze odwzorowanie kolorów i kontrast niż TN oraz lepszą głębię czerni niż IPS, zachowując jednocześnie umiarkowany czas reakcji i przystępną cenę. Dzięki temu są często wykorzystywane w telewizorach, monitorach multimedialnych i ekranach dla użytkowników domowych.
Jak działa matryca VA
W matrycy VA cząsteczki ciekłych kryształów w stanie spoczynku ustawione są pionowo (prostopadle) do powierzchni ekranu, a nie poziomo jak w IPS. Po przyłożeniu napięcia, kryształy przechylają się, aby przepuścić światło. Taka orientacja sprawia, że w stanie wyłączonym bardzo skutecznie blokują światło, co przekłada się na głęboką czerń i wysoki kontrast.
Zalety matryc VA
- Wysoki kontrast – typowe wartości to 3000:1 lub wyższe, co przekłada się na bardzo dobre odwzorowanie czerni.
- Lepsze kolory niż w TN – choć nie tak dokładne jak w IPS, kolory są naturalne i nasycone.
- Szerokie zastosowanie multimedialne – świetne do filmów, gier i codziennego użytku.
- Lepsze kąty widzenia niż TN – choć nadal węższe niż w IPS.
Wady matryc VA
- Wolniejszy czas reakcji – w porównaniu do TN i niektórych IPS-ów, co może prowadzić do delikatnych efektów smużenia w dynamicznych scenach, np. w grach akcji.
- Mniejsze kąty widzenia niż IPS – kolory i jasność mogą się zmieniać przy patrzeniu pod kątem.
- Większy input lag w tańszych modelach – może być odczuwalny w grach e-sportowych, choć nowoczesne matryce VA coraz częściej niwelują ten problem.
Zastosowanie matryc VA
Matryce VA są bardzo popularne w:
- telewizorach LCD (większość ekranów LCD opartych na podświetleniu LED korzysta z VA)
- monitorach domowych i biurowych, gdzie ważna jest jakość obrazu
- monitorach do filmów i gier – szczególnie w modelach z zakrzywionym ekranem
- średniej i wyższej klasy laptopach
Odmiany matryc VA
Warto dodać, że matryce VA występują w różnych wariantach – najbardziej znaną i cenioną odmianą jest SVA (Super Vertical Alignment) stosowana m.in. przez Samsunga oraz AMVA (Advanced MVA) rozwijana przez AU Optronics. Odmiany te poprawiają odwzorowanie kolorów i kąty widzenia względem podstawowej wersji VA.
VA (Vertical Alignment) to wszechstronna technologia matryc LCD, która oferuje świetny kontrast, dobre kolory i zadowalające kąty widzenia. Choć nie jest tak szybka jak TN ani tak precyzyjna kolorystycznie jak IPS, znakomicie sprawdza się w codziennym użytkowaniu, oglądaniu filmów i grach. Dla większości użytkowników stanowi złoty środek między jakością obrazu a ceną.