Jak wymienić dysk HDD w Xbox Classic metodą Chimp Loader i hot-swap – praktyczny poradnik

Oryginalny dysk twardy w konsoli Xbox Classic oferuje zaledwie 8–10 GB pojemności, co w obecnych realiach jest niewystarczające nawet dla kilku gier czy aplikacji. Nic więc dziwnego, że jednym z najczęściej wykonywanych usprawnień jest wymiana dysku HDD na większy.
Poniższy poradnik wyjaśnia, jak przeprowadzić ten proces z wykorzystaniem narzędzia Chimp Loader oraz metody hot-swap, czyli bez udziału komputera i bez stosowania modchipa. To klasyczna, ale wciąż skuteczna metoda, która pozwala powiększyć pojemność dysku i zachować dane z oryginalnego nośnika.

Na czym polega wymiana dysku w Xbox Classic

Każdy oryginalny dysk twardy w Xbox Classic jest zablokowany unikalnym kluczem zapisanym w pamięci EEPROM.
To zabezpieczenie powoduje, że nowy dysk musi zostać „zamknięty” tym samym kluczem, aby konsola mogła się uruchomić.
Softmod od Rocky5 umożliwia obejście tego ograniczenia i uruchamianie dodatkowych aplikacji, takich jak Chimp Loader, służących do klonowania danych i blokowania dysków.
Metoda hot-swap polega natomiast na przepięciu taśmy IDE z napędu DVD na nowy dysk w odpowiednim momencie, gdy kontroler IDE jest aktywny i możliwy jest jednoczesny dostęp do obu nośników.

Wymagania wstępne do wymiany dysku HDD w Xbox Classic

Aby bezpiecznie przeprowadzić wymianę dysku HDD w konsoli Xbox Classic, należy przygotować odpowiedni sprzęt i oprogramowanie.

Softmod (Xbox Softmodding Tool) i dashboard

Konsola musi posiadać softmod od Rocky5 (Xbox Softmodding Tool) oraz zainstalowany dashboard UnleashX lub XBMC, który umożliwia uruchamianie aplikacji z katalogu np. E:\Apps\. Softmod pozwala na pełen dostęp do plików systemowych oraz obsługę programów takich jak Chimp Loader i XBpartitioner.

Jaki dysk twardy do konsoli Xbox Classic ?

Konsola Xbox Classic wykorzystuje interfejs IDE (PATA), ale można zastosować także nowoczesny dysk SATA. W tym celu wymagany jest adapter SATA–IDE (40-pin), który pozwala ustawić dysk w trybie Slave, a także przejściówka zasilania Molex → SATA, z możliwością ustawienia dysku w tryb Slave.
Przed rozpoczęciem procesu nowy dysk należy ustawić jako Slave.
Ważne jest również, aby wybrać dysk kompatybilny i możliwy do zablokowania (lockowalny) – pełna lista modeli znajduje się na stronie → https://xboxdrives.x-pec.com/?p=list

Zalecane pojemności dysków mieszczą się w zakresie od 80 GB do 2 TB. Przy większych pojemnościach niezbędne będzie późniejsze użycie programu XBpartitioner w celu utworzenia lub rozszerzenia partycji F i G z obsługą LBA48.

Oprogramowanie i narzędzia potrzebne do wymiany dysku HDD w konsoli Xbox Classic

Na konsoli powinny znajdować się:

• Chimp Loader – aplikacja do klonowania i blokowania dysku np. (E:\Apps\ChimpLoader),
• XBpartitioner – program do zarządzania i tworzenia dodatkowych partycji.

Do pracy potrzebne będą również:

• śrubokręty Torx T10 i T20,
• rozdzielacz zasilania Molex,
• kabel IDE 80-żyłowy,
• monitor lub telewizor z wejściem AV.

Przed rozpoczęciem operacji zaleca się wykonanie kopii zapasowej pliku eeprom.bin, który zawiera unikalny klucz identyfikujący konsolę.

XBpartitioner, źródło obrazu: xboxarcade.pl

Wymiana dysku HDD w Xbox Classic krok po kroku (Chimp Loader + hot-swap)

1. Wybór i przygotowanie dysku
   Należy wybrać dysk kompatybilny z konsolą Xbox Classic oraz taki, który można zablokować (tzw. „lockowalny”).
   Przed rozpoczęciem klonowania nowy dysk należy ustawić jako Slave.

2. Podłączenie zasilania do nowego HDD
   Nowy dysk podłącza się do zasilania Molex (lub przez przejściówkę Molex → SATA), pozostawiając taśmę IDE wpiętą w napęd DVD.

3. Uruchomienie Chimp Loader i wykonanie hot-swapu
   W dashboardzie należy uruchomić aplikację Chimp Loader.
   Gdy na ekranie pojawi się komunikat „Please connect the Slave HDD and press (A)”, trzeba odłączyć taśmę IDE od napędu DVD i podłączyć ją do nowego dysku (Slave). Następnie nacisnąć A na padzie, po czym aplikacja uruchomi właściwe środowisko.

4. Aktywacja i wybór trybu
   Po pojawieniu się komunikatu „Please press Enter to activate this console” należy ponownie nacisnąć A.
   W menu wybrać się opcję 2 – Softmodded Xbox, zatwierdzić Yes, a następnie potwierdzić ostrzeżenie, aby nie otwierać (nie odblokowywać) dysku oznaczonego jako Master.

5. Skanowanie urządzeń IDE
   W głównym menu należy wybrać pierwszą pozycję – Scan physical IDE devices.
   Na liście powinny pojawić się dwa dyski:

   • Master – oryginalny dysk konsoli, zablokowany,

   • Slave – nowy dysk, odblokowany.
     Oznacza to, że połączenie przebiegło prawidłowo i wszystko jest gotowe do klonowania.

6. Klonowanie dysku
   W menu głównego należy wybrać opcję 2 – Clone from master to slave, następnie opcję 2 – Selective.
   W kolejnym oknie – opcję 1 – Clone partitions C & E, aby skopiować system i dane użytkownika.
   Następnie należy wybrać opcję 1 – F is capped at 137 GB, co pozwala pozostawić przestrzeń powyżej 137 GB do późniejszego utworzenia partycji np G.
   Po potwierdzeniu Yes nowy dysk zostanie sformatowany i rozpocznie się proces klonowania, który może potrwać kilkadziesiąt minut.

7. Zamknięcie (zablokowanie) dysku Slave
   Po zakończeniu klonowania Chimp Loader automatycznie podejmie próbę zablokowania dysku Slave kluczem EEPROM.
   Pomyślne zakończenie tego etapu oznacza, że dysk został prawidłowo „zamknięty” i jest gotowy do użycia.

8. Weryfikacja i wyłączenie konsoli
   Po zakończeniu blokowania można ponownie uruchomić funkcję Scan physical IDE devices, aby sprawdzić, czy oba dyski (Master i Slave) mają status „Locked”.
   Następnie z menu głównego należy wybrać opcję Shutdown, co wyłącza konsolę.

9. Montaż nowego dysku jako Master
   Po odłączeniu zasilania należy wymontować stary dysk, a nowy ustawić jako Master.
   Następnie zamontować go w konsoli, podłączyć taśmę IDE z powrotem również do napędu DVD i uruchomić ponownie Xboxa.

10. Podział dużych dysków w XBpartitioner
    Po uruchomieniu konsoli należy włączyć XBpartitioner (dostępny w pakiecie Xbox Softmodding Extras: Advanced Menu → Advanced Apps → XPartitioner).
    Na dole ekranu widoczna będzie wolna przestrzeń powyżej 137 GB.
    Wystarczy utworzyć nową partycję G o całej dostępnej pojemności, potwierdzając operację klawiszami A, a następnie Y, aby ją sformatować.
    Po zakończeniu wolna przestrzeń powinna wynosić 0 MB.

11. Sprawdzenie w File Explorer
    Po restarcie konsoli w aplikacji File Explorer pojawi się nowa partycja G:.
    Będzie ona przeznaczona na instalację dodatkowych gier lub / i aplikacji.

12. (Polecane) Zmiana klucza HDD w EEPROM
    Dodatkowym zabezpieczeniem jest zmiana klucza HDD w EEPROM.
    W aplikacji NKPatcher należy wybrać:
    EEPROM → Advanced Features → Hard Drive → Change EEPROM HDD Key.
    Operację tę wykonuje się w celu zabezpieczenia Xboxa przed ewentualnym uszkodzeniem i możliwością odtworzenia oryginalnej kopii dysku HDD. NKPatcher nadpisuje klucz dysku (EEPROM HDD Key.) jedynkami.

Wskazówki i dobre praktyki (Black Screen With Chimp fix)

• Najczęstsze problemy z wymianą dysku w Xbox Classic wynikają z błędnego ustawienia zworki (Slave/Master), nieprawidłowego podłączenia taśmy IDE lub użycia adaptera SATA–IDE, który nie posiada zworek Master/Slave.
• Podczas hot-swapu nie wolno odłączać zasilania żadnego z dysków – przepina się wyłącznie taśmę IDE.
• Przy dużych dyskach zawsze należy wykonać końcową konfigurację w XBpartitioner, aby w pełni wykorzystać dostępną pojemność.
• W razie czarnego ekranu (black screen), należy wybrać inne wejście obrazu (AV / Component). Gdyby problemu nie udało się rozwiązać, można podłączyć (przepiąć) dysk HDD wcześniej (przed uruchomieniem programu Chimp Loader). W moim przypadku ta metoda pomogła. Konieczne było przewodu wideo AV oraz przepięcie szelki dysku przed uruchomieniem programu Chip. W innym wypadku po podłączeniu taśmy IDE w już uruchomionym programie Chimp Loader na ekranie monitora pojawiał się czarny ekran.

Efekt wymiany

Po prawidłowym przeprowadzeniu procesu konsola otrzymuje nowy, większy dysk z pełnym klonem systemu (partycje C i E), zablokowanym kluczem EEPROM i utworzoną dodatkową partycją G na gry i aplikacje.
To sprawdzona metoda modernizacji, która znacząco poprawia komfort użytkowania, skraca czasy ładowania i daje drugie życie klasycznemu Xboxowi.