Płyty główne laptopów i komputerów stacjonarnych są jednymi z najważniejszych podzespołów tych urządzeń, a ich funkcjonalność opiera się na złożonych układach elektronicznych. Wśród tych układów, kondensatory, rezystory, cewki, diody i tranzystory odgrywają kluczową rolę, umożliwiając działanie wszystkich komponentów zintegrowanych w komputerze. Istnieją ich dwa podstawowe rodzaje: klasyczne (przewlekane) i SMD (Surface Mount Device). Warto bliżej przyjrzeć się tym podstawowym elementom, ich właściwościom, oznaczeniom oraz roli w funkcjonowaniu elektroniki.

Kondensatory – kolor żółty, oznaczenie C lub PC

Kondensatory są jednymi z najpowszechniej stosowanych elementów na płytach głównych laptopów. Służą do przechowywania i uwalniania energii elektrycznej w postaci pola elektrycznego między dwoma przewodzącymi powierzchniami, oddzielonymi dielektrykiem. W produkcji można spotkać różne rodzaje kondensatorów, takie jak elektrolityczne (płyty główne komputerów typu desktop), ceramiczne (laptopy) czy foliowe (wzmacniacze dźwięku). Ich oznaczenia mogą zawierać litery, cyfry i symbole określające pojemność, tolerancję i napięcie znamionowe. Większe kondensatory SMD z reguły są czarne i posiadają wydrukowaną wartość oznaczającą pojemność kondensatora oraz polaryzację (najczęściej biała linia oznaczająca biegun dodatni). Małe kondensatory (o małych pojemnościach) nie posiadają polaryzacji i występują w kolorze żółtym. Kondensatory łatwo sprawdzić testem ciągłości, podłączony miernik do biegunów nie powinien potwierdzać przewodzenia! Warto także sprawdzić poprawność podłączając jeden z przewodów pomiarowych do masy (na płycie głównej), a drugi do bieguna kondensatora. Test ciągłości pojawi się tylko w jednym przypadku i będzie oznaczał masę kondensatora.

Rezystory – kolor czarny, oznaczenie R lub PR / E?

Rezystory są kolejnym istotnym elementem układów elektronicznych. Ich główną funkcją jest ograniczanie przepływu prądu elektrycznego. Rezystory mogą mieć różne wartości oporu, które są określane za pomocą kolorowych pasków lub wartości numerycznych. Standardowe wartości oporu dla rezystorów przewlekanych są zazwyczaj oznaczone za pomocą kolorów: czarny, brązowy, czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, fioletowy, szary, biały, złoty i srebrny. Wersje SMD są koloru czarnego.

Cewki – kolor szary, oznaczenie L oraz PL

Cewki, zwane również indukcyjnościami, są elementami elektronicznymi, które wykorzystują indukcyjność do przechowywania energii w polu magnetycznym. Na płytach głównych laptopów cewki często występują w obwodach zasilania, filtracji sygnału lub jako elementy transformatorów. Ich oznaczenia mogą zawierać różne symbole graficzne lub kody producenta. Cewki często używane są jako dławiki w układach elektronicznych, prostym sposobem na sprawdzenie czy nie ma zwarcia w układzie jest sprawdzenie oporności względem masy. Duża rezystancja sugeruję, że układ nie jest uszkodzony.

Dioda – kolor czarny, oznaczenie D lub PD

Dioda jest prostym elementem półprzewodnikowym, który umożliwia przepływ prądu elektrycznego w jednym kierunku. Na płytach głównych laptopów diody są wykorzystywane do wielu celów, w tym do prostowania sygnałów, regulacji napięcia i ochrony przed odwrotnym przepływem prądu. Diody są oznaczane za pomocą różnych symboli graficznych oraz kodów producenta.

Tranzystor – kolor czarny, oznaczenie Q i PQ

Tranzystory są kluczowymi elementami układów scalonych, które służą do wzmacniania lub przełączania sygnałów elektrycznych. Na płytach głównych laptopów tranzystory są wykorzystywane w różnych obwodach, takich jak układy wzmacniaczy, przetworniki sygnałów czy przełączniki. Oznaczenia tranzystorów mogą zawierać symbole graficzne, litery oraz liczby identyfikacyjne. Tranzystor i jego ewentualne uszkodzenie można sprawdzić poprzez test ciągłości diody na multimetrze. Podłączając przewody pomiarowe do biegunów przejście powinno występować tylko w jednym kierunku (spadek napięcia).

Zworka – oznaczenie J lub PJ

Kawałek cyny, który łączy ze sobą obwód elektryczny.

Złącza – kolor biały lub czarny, oznaczenie C

Złącze klawiatury, dysków oraz innych urządzeń i podzespołów, używane głównie w laptopach.

Podsumowując, podstawowe układy elektroniczne, takie jak kondensatory, rezystory, cewki, diody i tranzystory, są niezbędnymi elementami płyt głównych laptopów, umożliwiającymi ich prawidłowe działanie. Zrozumienie ich właściwości, oznaczeń oraz roli w elektronice jest kluczowe dla każdego, kto interesuje się budową i naprawą urządzeń elektronicznych, w tym laptopów.

źródło: opracowanie własne, youtube.com.


Bartłomiej_Speth

Absolwent wydziału Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na kierunku Fizyka z informatyką. Miłośnik komputerów, sprzętu komputerowego oraz otwartego oprogramowania. Specjalizuje się w budowie, naprawach, modyfikacjach laptopów jak i jednostek stacjonarnych. Zapalony PC'towiec od momentu, w którym otrzymał swój pierwszy komputer z procesorem 80286.

0 komentarzy

Dodaj komentarz

Avatar placeholder

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *